تأثیر آلمان‌گرایی رضاشاه بر حمله متفقین به ایران در شهریور 1320
نویسنده: رضا حجت
چاپ دوم
در این کتاب، نویسنده یکی از مباحث مهم تاریخ معاصر ایران را نوع رابطه و نسبت رضاشاه با انگلستان برشمرده و با بیان اینکه مداخله انگلستان در تحولات سال‌های 1299 و 1300 ایران کتمان‌شدنی نیست، این پرسش را مطرح کرده است: با توجه به نسبتی که میان رضاشاه و انگلیس وجود داشت، چرا وی در شهریور 1320 از قدرت کنار گذاشته و به بدترین شکل ممکن از ایران تبعید شد؟
حجت ضمن اشاره به پاسخ مطرح دراین‌باره، یعنی آلمان‌گرایی رضاشاه، عنوان کرده است که براساس اسناد تاکنون منتشرشده و نیز تحلیل‌های شکل‌گرفته دیدگاه‌های مطرح‌شده درباره چرایی سقوط سلطنت رضاشاه و ورود متفقین به خاک ایران را می‌توان در چند دسته زیر خلاصه کرد:
1. نگرانی از کودتا؛ 2. ترس از انقلاب و فروپاشی سیاسی؛ 3. گرایش رضاشاه به سمت آلمان هیتلری؛ 4. نجات شوروی؛ 5. شکست دادن آلمان؛ 6. جنگ اندیشه‌ها بین فرزندان مدرنیته
نویسنده سپس با بیان اینکه تحولات کلان ملی و بین‌المللی را نمیتوان تک‌ساحتی دید پژوهش خود را مبتنی بر پاسخ به پرسش زیر میداند:
کدام یک از عوامل برشمرده تعیین‌کننده‌تر بود و می‌توان آن را عامل اصلی اشغال ایران در شهریور 1320 به‌شمار آورد؟
فهرست مطالب
مقدمه
جنگ‌های جهانی و تغییرات بین‌المللی
چند دیدگاه درباره به پادشاهی رسیدن رضاخان
حمله متفقین از شش منظر
زمینه‌های کودتا در دوره رضاشاه
زمینه‌های انقلاب
انگیزه‌های دینی انقلاب در دوره رضاشاه
آلمان؛ بهانه حمله و اشغال ایران
ساختار و وضعیت نظام بین‌الملل
عوامل و زمینه‌های شکل‌گیری جنگ جهانی دوم
تأثیر آلمان‌گرایی رضاشاه بر حمله متفقین به ایران در شهریور ۱۳۲۰
ژئوپلیتیک ایران و گره‌خوردگی فکری اروپا
مدرنیته، جنگ فرزندانش و قربانی شدن ایران
نتیجه‌گیری
منابع
اسناد و تصاویر
نام‌های اشخاص
نوشتن نظر جدید
