مشروطیت جنوب ایران (به گزارش بالیوز بریتانیا)
مترجم: حسن زنگنه
چاپ: 1386
قیمت: 4500
تومان
صفحات: 424
این کتاب شامل مجموعه گزارش های" سر پرسی زاخاریا کاکس" ( سر کنسول بریتانیا در بوشهر، رییس
تام الاختیار خلیج فارس و تمام شیخ نشین های حومه آن ) و دستیارش
کاپیتان تره ور می باشد که در فاصله های سالهای 1905 الی 1915(1323-1333) نگارش
یافته ، گزارشات مشخصا به حوزه های جغرافیایی نام برده مربوط است و یکی از مهم ترین منابع مطالعاتی تاریخی در مورد آغازین سالهای انقلاب مشروطه در جنوب
کشورما ن و بویژه بوشهر می باشد ، این
گزارشات که در ده فصل مجزا و بصورت گزارش
های سالانه تنظیم شده ( فاصله سالهای 1905
تا 1915 میلادی ) 343 صفحه است و بیش از 90 درصد از حجم کتاب را شامل میشود .این گزارشات به همت حسن زنگنه به فارسی ترجمه شده است.
اهمیت تاریخی گزارشات کاکس در باب جریانهای مشروطیت:
کاکس در زمینه چگونگی روند شکل گیری مشروطیت در جنوب ایران و بویژه بوشهر، لنگه،
بندر عباس، لارستان و فارس اطلاعات خوبی- همرا با ذکر بسیاری از جزئیات - به
خوانندگان عرضه می دارد، کاکس طراح انعقاد قرارداد ننگین 1919-1337 ایران و انگلیس
در زمان کابینه وثوق الدوله بود که به دلیل آگاهی و مخالفت های جریان ساز افرادی
چون سید حسن مدرس و شهید محمد خیابانی و ... با شکست مواجه شد.
وی در این گزارشات از جریانهای مردمی و
مستقل ستیزه جو، با استعمار گریهای
بریتانیا همچون شهید رئیس علی دلواری و یارانش اطلاعاتی ارائه میدهد و با تکبر از
آنها به بدنامی یاد میکند ، بخشی از گزارش های مهم کاکس به آیت الله سید مرتضی
مجتهد اهرمی که بعد از به توپ بسته شدن مجلس نمایندگان توسط محمد علی شاه در تهران ، رهبری
مشروطه خواهان بوشهر را برعهده داشت و قیام عمومی مردم بر علیه حاکمیت استبدادی
قاجار را رهبری میکرد اشاره دارد.
گزارشات وی به دلیل همزمانی با تشکیل و
سقوط مشروطه اول در ایران و تحرکات
جریانهای مشروطه خواهی و تحولات بنیادین پس از آن ... میتواند برای علاقه
مندان و پژوهشگران تاریخ معاصر ایران از منابع ناب و دست اول تاریخی به حساب آید.
نوشتن نظر جدید